Fot. Shutterstock
Top 5
Pierwsza brytyjska autostrada – Preston By-pass mierzyła 13,5 km. Wybudowano ją stosunkowo późno, bo dopiero w 1958. Dla porównania – najstarsza niemiecka droga tego typu została otwarta w 1921, a prekursorska autostrada publiczna, tzw. Autostrada Jeziorowa powstała w latach 1922-1924 we Włoszech.
Dynamiczny rozwój dróg ekspresowych w Wielkiej Brytanii nastąpił w latach 60. Cały kraj szybko pokrył się rozbudowaną siecią autostrad. Współcześnie łączna długość takich dróg w ojczyźnie Szekspira to ponad 3 600 km! Wynik ten daje piąte miejsce w Europie, za krajami zdecydowanie większymi, takimi jak Hiszpania, Niemcy czy Francja.
Trasy europejskie
Kierowcy nie mają współcześnie powodów do narzekań. Zachód stał się wzorem dla reszty Starego Kontynentu. Sieć autostrad jest świetnie rozbudowana, całą Europę można przejechać bez opuszczania dróg tego typu. Podróże pomiędzy krajami ułatwiają rozwijane od kilkudziesięciu lat tzw. Trasy Europejskie. Najdłuższa z nich liczy ponad 8 000 km. Mowa o oznaczonej znakiem E40 drodze, która zaczyna się nad kanałem La Manche – w Calais, a dobija końca w Kazachstanie, blisko granicy z Chinami.
Labirynt mierzący 82 000 kilometrów
Nawet ciągnąca się od Cieśniny Kaletańskiej do granic z Chinami trasa E40 nie imponuje w zestawieniu z sumą długości wszystkich autostrad w Europie. Łącznie mierzą one 82 401 km – dwa razy tyle, co równik. Europejskie drogi szybkiego ruchu są również czterokrotnie dłuższe niż Wielki Mur Chiński. Wbrew często powtarzanemu mitowi, Wielki Mur nie jest jedynym wytworem człowieka widocznym gołym okiem z kosmosu. Z orbity widać również tysiące kilometrów europejskich autostrad.
Limity, ograniczenia, zakazy
Mniej rygorystyczne limity prędkości na autostradach pozwalają na pokonywanie nawet dużych odległości z szybkością błyskawicy. Na brytyjskich motorways obowiązuje ograniczenie do 70 mil na godzinę, czyli 112 km/h. Bardziej restrykcyjną politykę drogową prowadzą tylko kraje skandynawskie (Szwecja, Norwegia) oraz Cypr.
Jak powszechnie wiadomo, najszybciej jeździć można w Niemczech, gdzie 66 lat temu zniesiono odgórne limity prędkości na autostradach i wprowadzono system limitów odcinkowych oraz zalecanych ograniczeń.
Inne rozwiązania
Odejście od zero-jedynkowego systemu stałych limitów może stać się w Europie trendem. W kilku krajach już też obowiązują zmienne, zależne od różnych okoliczności limity. Mogą one mieć związek z ukształtowaniem terenu, stanem nawierzchni lub porą roku. System taki funkcjonuje między innym w Luksemburgu, gdzie podczas dobrej pogody obowiązuje limit 130 km/h, natomiast w deszczu 20 km/h mniej – 110 km/h. Najbardziej złożony system działa w Finlandii, gdzie ograniczenia na autostradach, w zależności od okoliczności, wynoszą 80 km/h, 100 km/h lub 120 km/h.
Bezpieczeństwo w trasie
Nieskrępowana surowymi limitami, szybka jazda autostradami może okazać się niebezpieczna. Wypadki na drogach szybkiego ruchu są rzadsze, ale też zdecydowanie bardziej poważne w skutkach.
Najwięcej wypadków odnotowano w krajach, gdzie sieć autostrad jest najbardziej rozbudowana. Wielka Brytania, pomimo dużego natężenia ruchu, okazuje się jednym z najbezpieczniejszych do podróżowania krajów. W 2016 roku odnotowano tam 5 400 wypadków, czyli zdecydowanie mniej niż w Niemczech, Francji czy Hiszpanii.
Opłaty
Płatne drogi są współcześnie standardem w wielu europejskich krajach. Aby uniknąć nieprzyjemnej niespodzianki w czasie ewentualnej podróży, dobrze jest być zorientowanym w sposobach pobierania opłat w różnych krajach. Trzy podstawowe systemy płatnicze obowiązujące na autostradach w Europie to:
I. System całkowicie bezpłatny – pozwala na poruszanie się po autostradach bez dodatkowych opłat
II. System odcinkowy – jednorazowe opłaty uzależnione od pokonanego dystansu
III. System winietowe – okresowe opłaty drogowe
Zaskoczyć może to, że sąsiadujące ze sobą kraje często stosują odmienne systemy. W Niemczech autostrady są bezpłatne, w sąsiedniej Austrii stosuje się winiety, natomiast we Francji opłaty pobierane są odcinkowo.
Niespodziewane wydatki
W Wielkiej Brytanii dodatkową opłatę uiścić należy również za przejazd przez niektóre tunele i mosty. Na szczęście nie ma ich tak dużo, jak w górzystej Szwajcarii. Helweci wybudowali w swoim kraju aż 372 tunele o łącznej długości 421 kilometrów.
Chwila wytchnienia
Na zmęczenie i senność w trasie jest tylko jedna rada – przerwa. Daleka, monotonna podróż może zmęczyć bardziej niż intensywny wysiłek fizyczny. Przemęczenie za kółkiem może okazać się śmiertelnie niebezpieczne.
Na szczęście, przy trasach autostrad w całej Europie na kierowców czekają specjalnie przygotowane punkty wypoczynkowe. W Wielkiej Brytanii przy drogach szybkiego ruchu istnieje 178 punktów wypoczynkowych oraz 151 stacji benzynowych. Dla porównania, najwięcej miejsc przeznaczonych na relaks jest we Francji – 637 takich lokalizacji, natomiast pod względem liczby stacji paliw przoduje Hiszpania z 535 gasolinerami.
W razie awarii
Artykuł rozpoczął się od omówienia rozwoju technologicznego na autostradach i na tym temacie też się skończy. Przemiany dotykają różnych aspektów – kilka lat z tras szybkiego ruchu zupełnie znikną charakterystyczne pomarańczowe stanowiska SOS. Wraz rozkwitem telefonii komórkowej (każdy wozi ze sobą telefon) budki pozostają właściwie nieużywane, a koszt ich utrzymania jest wysoki.
Na temat autostrad w Europie czytaj także:
Tomasz